Thật ra điều này không phải là mới, thời cổ xưa người ta đã chơi đàn tympanon bằng cách gõ vào dây. Vấn đề ở chỗ là làm cho búa gõ lên dây đàn liên hệ chặt chẽ với lực tác động lên bàn phím, để ấn mạnh lên phím đàn sẽ có âm thanh lớn, ấn nhẹ thì có âm thanh nhỏ hơn.
Những cây đàn piano tại Việt Thương
Người ta không biết Bartolomeo Cristofori mất bao nhiêu thời gian và thử nghiệm bao nhiêu giải pháp, nhưng năm 1709 những người đến bảo tàng Florence đã có thể chiêm ngưỡng bốn cây đàn clavecin cải tiến do ông chế tạo với cái tên gọi mới cũng do ông đặt là gravicembalo col piano e forte Theo tiếng Ý, “piano” nghĩa là êm dịu, nhẹ nhàng, trong khi “forte” mang nghĩa là ầm ĩ, mạnh mẽ.
Giải pháp ưu việt cuối cùng của ông là tạo ra một thiết bị tinh xảo gồm một đòn bẩy kép có gắn một búa nhỏ, nhẹ, bọc da, gắn với phím đàn và chịu tác động trực tiếp của lực tác động lên phím. Búa đập vào dây đàn để tạo âm thanh và có bộ phận tắt âm bằng dạ khi ngón tay không còn ấn xuống phím đàn nữa.
Tuy đàn piano có nhiều ưu điểm, nó vẫn chưa được các nhạc sĩ dùng ngay và Bartolomeo Cristofori đã chết trong nghèo túng vào năm 1731, không kịp chứng kiến phút đăng quang của đứa con do mình tạo ra và bản thân ông cũng không được nhiều người biết đến.
Đàn piano sau đó được các nhạc sĩ như J.S.Bach ( 1685 – 1750 ) Franz Joseph Haydn (1732 – 1809), Wolfgang Amadeus Mozart (1756 – 1791) và Ludwig van Beethoven (1770 – 1827)…tiếp nhận và thổi vào cho nó những giai điệu mê hoặc. Cùng với sự nhạy cảm về cường độ, âm thanh trong sáng, kiều diễm, nhiều sắc thái, các phòng hòa nhạc đã mở toang cửa đón nhận nó.
Trong hơn 300 năm qua, dương cầm đã được các nghệ nhân cải tiến và hoàn thiện, nhưng tất cả đều dựa trên nguyên lý cấu tạo của Cristofori. Âm thanh của dương cầm ngày càng đẹp, âm vực ngày càng được nâng cao. Hiện âm vực của nó thường là 8 octave – quãng tám, đặc biệt có cây đàn đạt đến 9 octave và đáp ứng được những yêu cầu nghệ thuật cao. Ngày nay, khi đứa con của Bartolomeo Cristofori đã đạt đến ngôi vị “ nữ hoàng nhạc cụ “, những người yêu Dương cầm đều cảm thấy nợ ông một món nợ tinh thần rất lớn.
Những điều diệu kỳ từ piano - ông vua các loại nhạc cụ:
