Âm nhạc của Bob Dyland khiến cho người nghe thư thái, bình lặng trong tâm hồn, lắng đọng từ trái tim. Từ âm nhạc của ông, chúng ta nhận thấy niềm đam mê sống, sống một cuộc sống tươi vui, hạnh phúc.
Cuộc đời Ca sĩ nhạc Rock Bob Dylan
Trong khi ở nước Anh nhóm Beatles vẫn còn lừng lẫy thì ở Mĩ nổi lên ca sĩ và người sáng tác bài hát Bob Dylan. Anh đi từ phong trào ca hát dân gian đến với rock, tạo ra một phong cách mới Folk – rock. Sáng tác của Bob Dylan đã có ảnh hưởng lớn đến ca nhạc rock của Anh lẫn rock của Mĩ, tạo ra cả một phong trào ca hát mang tính phản kháng, chống chiến tranh ở Việt Nam, chống phân biệt chủng tộc.
Nhưng những người ngưỡng mộ anh lúc anh còn là một ca sĩ chuyên sáng tác các bài dân ca, đột nhiên thấy Dylan xuất hiện với một nhóm rock, tay cầm guitar điện tử, họ đã hét vào mặt anh “Đồ phản bội!”. Nhưng Dylan vẫn kiên trì đi theo con đường đã chọn, cho ra đời phong cách rock – dân ca mà ngày nay nhiều nhóm rock trên thế giới vẫn tiếp tục đi theo.
Âm nhạc của Bob Dylan - chân thực và bình dị
Sau này Bob Dylan trở lại với những bài country (bài hát đồng quê), những bài ballade. Cũng từ đấy có thêm một loại bài hát mới rock – ballade, mang tính xã hội.
Nét đặc trưng đáng kinh ngạc nhất của sự nghiệp nhà thơ - ca sĩ trẻ này là chất lượng thơ ca rất cao và gắn bó chặt chẽ với âm nhạc. Giống như blues, bài hát của Dylan có thể gọi là “lời nói được hát lên”, trong đó các yếu tố này càng thống nhất bao nhiêu thì những điểm cao trào âm nhạc phản ánh cao trào lời ca càng chính xác bấy nhiêu, còn những bước ngoặt bất ngờ trong lời kể chuyện và chỗ nhấn cảm xúc tinh tế dẫn đến những thủ pháp âm nhạc cũng bất ngờ như vậy và dẫn đến sự thay đổi mềm dẻo trong âm điệu thanh nhạc.
Dylan ca ngợi hòa bình, cái mà cho đến lúc đó “nền văn hóa cao cấp” vẫn né tránh. Đồng thời, anh không phải “ca sĩ thôn quê” và không phải người hát rong lang thang. Cảm thụ thế giới của anh thấm nhuần chủ nghĩa đại đô thị, và lời thơ của anh xuất phát từ lối nói đặc biệt của ngôn ngữ thành thị. Dylan kể về “những con người thấp bé” hãi hùng trước vẻ đồ sộ của thành phố tư bản hiện đại. Nhưng ngay ở đây cũng thấy được một vài biểu hiện chống đối thẳng thắn, không dấu diếm và tin chắc ở chính nghĩa của mình - đó là những điều chứa đựng trong “những bài hát đấu tranh” đầu tiên của Dylan được định vị trong phong cách dân gian.
Dylan nhìn thế giới xung quanh (và chính đây là nguyên nhân hấp dẫn trong sáng tác của anh ta đối với thanh niên) như một thế giới chịu sự phụ thuộc vào một guồng máy khổng lồ và những con người không tim, họ cũng là những bộ phận của cỗ máy ấy, một nhà nghiên cứu sự nghiệp của Dylan viết – Anh nhìn những màn kịch cuộc đời bằng con mắt của người theo chủ nghĩa siêu thực và xây dựng sự nghiệp của mình bằng cách thu thập toàn bộ bức tranh ghép từ những hình ảnh riêng rẽ. Anh hát về sự phân chia và trống rỗng của xã hội những người đã trưởng thành; anh chế giễu tính cách biệt của môi trường hàn lâm đóng khung, chế nhạo tôn giáo trong hình thức răn dạy, giễu cợt bộ máy chiến tranh và những người lập pháp.
“It’s all right, ma, I’m only bleeding” – “Mọi điều ổn cả, mẹ ơi, con chỉ bị chảy máu thôi”, anh nói vầy ở một trong những bài hát nổi tiếng nhất của mình, trong đó sự khủng khiếp của cái chết được truyền đạt bằng âm điệu mỉa mai, còn sự tuyệt vọng của tình huống được diễn tả bằng lời nói dành cho người mẹ là biểu tượng của hy vọng và tình yêu.
Trong bái hát”Chúa trời đứng về phía chúng ta” Dylan với tính hài hước tàn nhẫn đã vạch trần lịch sử quân đội đế quốc của nước Mĩ; bài hát “Ông chủ yêu quý của tôi” đã cười nhạo khă năng liên kết hòa hợp “con người hèn mọn” với ông chủ của hắn. Trong ballade “Cha tôi là lính cứu hoả” tràn ngập tính vui nhộn sắc sảo, có bước chuyển đột ngột từ lối kể chuyện bình thản theo kiểu thơ ca cổ dân tộc Anh sang từ ngữ đời sống hiện đại của công dân thành thị Mĩ.
Lời thơ của Dylan được các nhà lý luận văn học nghiên cứu nghiêm túc, họ tìm thấy trong đó những nét đặc điểm gần gũi với văn phong trong văn học cổ điển Anh, một nền văn học đã tạo ra và tích luỹ giá trị của mình trong thời đại sáng tác truyền khẩu, trước khi có ghi chép. Rõ nhất ở Dylan là ảnh hưởng của balát Anh – kelt: cấu trúc vần thơ, lối hành văn điển hình đã tạo cho lời hát của Dylan kiểu hòa sắc độc đáo và càng quyến rũ hơn vì ở đây quá khứ được quyện lẫn với lối nói thành thị hiện đại, với tiếng lóng đường phố của thời nay.
Xuất xứ âm nhạc của các bài hát Dylan bắt nguồn từ những hình thức khác nhau nhất trong âm nhạc dân tộc và phong tục ở Mĩ: đó là nhạc blues trong vô số các biến thể của nó, bắt đầu là từ kiểu “đối thoại” trên nền trì tục của ghita; là Shouts và Hollers của dân da đen; valse cổ với phong cách hillbilly; các bài chính ca Tân giáo của truyền thống dân tộc; làn điệu ext’rat bắt nguồn từ jazz thời kỳ đầu... Phần đệm cũng thay đổi tương xứng – từ ghita điện đến ban nhạc gồm có cả harmonica trống, viôlông.
Dylan còn tái tạo cả những hình thức dân gian miền Bắc nước Mĩ, như bài hát thuỷ thủ (Shanties), những bài hát này đã biến mất khỏi quần đảo Anh quốc, nhưng vẫn tiếp tục sống trong môi trường dân Mỹ miền bắc, những bài hát cao bồi mà đến nay đối với dân Mĩ vẫn là tượng trưng cho ước mơ, lý tưởng của họ v.v... Tất cả vốn chất liệu đa dạng này đã được nhào luyện lại thành một bút pháp độc đáo của tác giả.
