Phân tần loa là thuật ngữ không mấy xa lạ với những người chuyên về thiết bị âm thanh. Vậy phân tần loa là gì? Nguyên lý hoạt động như thế nào? Phân tần loa có tác dụng ra sao? Cùng Việt Thương tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé!
Một bảng mạch điện tử gồm có điện trở, tụ điện và cuộn cảm, mỗi linh kiện hoạt động với chức năng riêng biệt, người ta gọi đó là phân tần loa. Phân tần loa được dùng để cắt tần số, lọc âm, để mang đến âm thanh chất lượng tốt cho người dùng. Đồng thời, còn thích hợp với các loại loa bass, mid và treble.
Phân tần loa không chỉ sử dụng thích hợp với các loại loa trên, mà còn phù hợp với loa 2 - 3 đường tiếng, loa toàn dải, loa sub,...
Nói cách khác, phân tần loa là một bộ lọc âm thanh hay các tín hiệu âm thanh khác nhau. Sau đó, âm thanh sẽ được lọc ra trong khoảng 2 - 3 dải âm để phù hợp với từng dòng loa khác nhau.
Nguyên lý hoạt động của phân tần loa phụ thuộc vào các linh kiện, mỗi bộ phận sẽ đảm nhiệm một nhiệm vụ và tính năng hoạt động khác nhau.
Điện trở có nhiệm vụ vô cùng quan trọng trong thiết bị loa treble, có tính năng giảm cường độ dòng điện đi qua loa và bảo vệ loa, không để xảy ra tình trạng cháy nổ khi hoạt động với công suất lớn. Loa treble có tần số hoạt động cao hơn so với các loại loa khác, nên cuộn dây điện từ thường sẽ được cuốn nhiều lớp với kích thước dây vô cùng nhỏ.
Khả năng chịu tải của loa treble thấp, bởi đa số các cuộn dây điện từ của loa treble làm bằng đồng và có kích thước nhỏ. Vì thế, điện trở phải làm giảm cường độ của nguồn điện đi qua để nâng cao tuổi thọ cho thiết bị.
Trong phân tần loa không thể thiếu tụ điện, vì tụ điện giúp ngăn chặn tần số âm thanh thấp, để âm thanh tần số cao được đi qua dễ dàng, trái ngược với nhiệm vụ hoạt động của cuộn cảm, chỉ cho âm tần cao đi qua và giữ lại tần âm thấp để loa treble hoạt động tốt.
Lý do mà tụ điện ngăn chặn âm tần thấp bởi vì âm thấp có nhiều năng lượng, nên rất dễ làm cháy nổ loa, đặc biệt là loa treble.
Một linh kiện không thể thiếu trong phân tần loa là cuộn cảm, có chức năng chặn tần số âm thanh cao và chỉ cho tần số âm thanh thấp đi qua.
Nói cách khác, linh kiện sẽ loại bỏ tần số cao và giữ lại tần số thấp để loa bass rời hoạt động tốt hơn. Nếu loa bass có công suất lớn thì cuộn cảm phải có kích thước lớn để tránh tình trạng loa bị cháy nổ và hoạt động kém hiệu quả.
Dải tần hoạt động không giống nhau vì mỗi loại loa có cấu tạo, tần số hoạt động, kích thước, chất liệu và thương hiệu khác nhau.
Tuy nhiên, một nhiệm vụ chung của các mạng phân tần loa là bảo vệ loa, kéo dài tuổi thọ của loa, đạt chất lượng âm thanh tốt. Nếu loa không được trang bị bộ phân tần thì sẽ hoạt động kém hiệu quả, không phù hợp với chức năng ban đầu của loa, loa không được bảo vệ và loa dễ bị hỏng.
Phân tần loa có hai loại chính là phân tần 2 đường tiếng và phân tần 3 đường tiếng.
Ở các dòng loa có 1 loa bass và 1 loa treble là sử dụng phân tần 2 đường tiếng. Đối với loa sử dụng để hát karaoke thì có tần số cắt của phân tần 2 đường tiếng khoảng 5600 Hz.
Ngoài ra, những loa sử dụng để nghe nhạc, loa bluetooth trang bị tần số cắt của phân tần 2 đường tuyến khoảng 3200 Hz.
Ở các dòng loa sử dụng 1 loa bass, 1 loa mid và 1 loa treble là áp dụng phân tần 3 đường tiếng.
Mỗi loa có trang bị tần số cắt khác nhau:
Dải phân tần mạch loa hoạt động trong từng loa là khác nhau, vì mỗi thiết bị loa có cấu tạo hoàn toàn không giống nhau. Phân tần cho từng loa là khác nhau bởi chúng có tần số hoạt động, kích thước, vật liệu và thương hiệu sản xuất khác nhau.
Tuy nhiên, phân tần loa có nhiệm vụ chung là bảo vệ loa, tăng tuổi thọ cho sản phẩm và mang chất lượng âm thanh tốt đến người dùng. Nếu nhà sản xuất không trang bị phân tần loa thì sản phẩm không được bảo vệ, dễ gây cháy nổ trong lúc hoạt động và hoạt động sai chức năng được thiết lập sẵn, điển hình là loa treble.
Đồng thời, phân tần loa còn ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh phát ra. Để có chất lượng âm thanh tốt, thiết bị phân tần và loa cần phải phù hợp với nhau. Nếu như không đồng bộ thì dải tần phát ra sẽ bị lệch pha, xấu và ảnh hưởng đến loa.
Trên đây là giải đáp của Việt Thương cho các vấn đề phân tần loa là gì, nguyên lý hoạt động như thế nào và tác dụng ra sao. Nếu vẫn còn nhiều thắc mắc, xin vui lòng liên hệ Việt Thương ngay để được tư vấn chi tiết nhé.
Chi nhánh Việt Thương Music
TP HỒ CHÍ MINH
HÀ NỘI
ĐÀ NẴNG
