Cách sử dụng mixer như thế nào?

17/01/2023 2095

Chúng ta đã biết: mixer (hay bộ trộn âm thanh) là trung tâm điều khiển của hệ thống âm thanh với nhiệm vụ hòa trộn nhiều đường tín hiệu vào rồi hiệu chỉnh theo ý muốn. Vậy cách sử dụng mixer như thế nào? Việt Thương xin chia sẻ cách sử dụng mixer với các bạn ngay sau đây.

Dù bạn sử dụng mixer karaoke hay sử dụng mixer cho dàn nhạc thì cách sử dụng bàn mixer về cơ bản vẫn bao gồm các công đoạn sau đây.

Cắm dây và chuẩn bị của mixer

Các bước tiến hành cụ thể:

Bước 1: Hãy cắm các micro và các nhạc cụ theo thứ tự thích hợp nhất đối với từng người, nhưng chú ý các micro nên ở một nhóm và nhạc cụ ở một nhóm

Bước 2: Toàn bộ micro cắm vào jack XLR: Nếu micro là loại dynamic thì ĐỪNG mở PHANTOM power; còn nếu micro là loại condenser thì bạn PHẢI mở PHANTOM power và cắm vào ngõ XLR mới hoạt động được

Bước 3: Nhạc cụ cắm vào jack 6 ly

Bước 4: Nối Send Effect của mixer vào INPUT của effect và OUTPUT của effect vào Return của mixer

Bước 5: Nối L/R master vào equalizer

Bước 6: Nối Aux out 1 - 2 vô hệ thống amply-loa kiểm tra

Bước 7: Nếu mixer của bạn có subgroup thì bạn hãy chia chúng theo theo từng nhóm (ví dụ: ca là nhóm 1,2; nhạc cụ là nhóm 3,4; trống thùng là nhóm 5,6;…)

Bước 8: Chỉnh toàn bộ Gain (trim) về vị trí nhỏ nhất (tối đa bên trái), kéo toàn bộ các fader volume ở mức nhỏ nhất

Bước 9: Đưa equalizer của từng đường (Hi, Mid, Lo) về 0 (vị trí ngay giữa)

Bước 10: Vặn Aux, Effect, Monitor,… về vị trí nhỏ nhất

Bước 11: Chỉnh Pan của các kênh ngay giữa: nếu bạn cắm stereo vào 2 kênh thì chỉnh Pan kênh 1 sang tận cùng bên trái, chỉnh Pan kênh 2 sang tận cùng bên phải

Cách sử dụng mixer như thế nào?

Chỉnh Gain và Volume của mixer

Các bước tiến hành cụ thể:

Bước 1: Đưa Master LR lên 0dB và Subgroup lên -3dB

Bước 2: Bạn yêu cầu từng ca sĩ, từng nhạc cụ LẦN LƯỢT thử theo thứ tự, ĐỪNG bao giờ thử chung toàn bộ ca sĩ - dàn nhạc khi bạn chưa hoàn thành giai đoạn này

Trong quá trình thử, bạn theo các bước sau:

Đẩy Fader lên - 6dB
Yêu cầu ca sĩ/nhạc công thử mức trung bình và mức lớn nhất
Tăng Gain lên từ từ cho đến khi nào đèn clip bắt đầu báo đỏ, lúc này bạn giảm xuống một ít là vừa, ngay cả khi lúc âm thanh lớn nhất cũng không được báo đỏ
Nếu mixer có nút PFL thì thật tuyệt, bạn hãy nhấn nút này xuống, yêu cầu ca sĩ/nhạc công thử âm thanh ở các mức trung bình và lớn nhất
Tăng Gain cho đến khi nào 2 cột đèn LR báo đến 0dB (đối với mức lớn nhất) thì dừng lại

Bạn hãy luôn nhớ rằng:

Trong bất kỳ tình huống nào, đèn đỏ báo Clip cũng KHÔNG BAO GIỜ được sáng đỏ
Gain là định lượng mức vào, chứ không phải là nơi chỉnh to nhỏ
Nếu muốn chỉnh to nhỏ, Volume là nơi bạn cần phải chỉnh và luôn nhớ đến qui tắc Db
Nếu tín hiệu sau khi đã giảm hết Gain mà vẫn còn báo đỏ thì nhấn nút PAD xuống, tín hiệu sẽ lập tức bị giảm 20dB

Chỉnh chất tiếng cho mixer

Để phát huy tác dụng của mixer trong quá trình hoạt động, việc quan trọng nhất là lắng nghe âm thanh bị dư hay thiếu gì, sau khi đã xác định chính xác vấn đề, bạn mới bắt đầu chỉnh:

Vị trí 0dB: Không có tác dụng
Vặn qua phải: Tăng
Vặn sang trái: Giảm

Cụ thể như sau:

LO: Thường cố định ở tần số 80Hz hay 100Hz, tăng/giảm âm trầm, giúp âm thanh có “lực”, ấm, đầy đặn nhưng nếu quá sẽ làm âm thanh tối, nghe không rõ, bị ù
MID: Thường cố định ở tần số 800 Hz, 1kHz hoặc 2 kHz, tăng/giảm âm trung, giúp âm thanh nghe rõ ràng, trung thực nhưng nếu tăng quá sẽ làm âm thanh chói, bọng,... nếu giảm quá sẽ làm âm thanh mờ, không nghe rõ từng chi tiết, bạn nên nhớ rằng hầu hết các giọng ca và nhạc cụ đều có tần số từ 200Hz đến 2kHz (tham khảo bảng tần số của các âm thanh)
HI: Thường cố định ở tần số 8kHz hay 12kHz, tăng/giảm âm cao, các chữ có “s, x, gi, tr, ch”, các nhạc cụ hihat, cymbal đều bị ảnh hưởng rất lớn bởi nút này, nếu đưa lên quá thì sẽ dễ gây ra hú và đứt treble

Cách sử dụng mixer như thế nào?

Mid Frequency cho mixer

Đối với những ai chưa có kinh nghiệm chỉnh âm thanh, mixer có 3 tone là chọn lựa thích hợp nhất. Chỉ khi nào bạn thật sự hiểu rõ tính chất của từng tần số, bạn hãy chọn mua equalizer có thêm phần Frequency.

Frequency (Freq) thường là Mid Freq, nút này cho phép bạn thay đổi tần số của phần Mid (tiếng trung) từ 200Hz đến 5kHz. Nút này sẽ hoàn toàn không có tác dụng nếu bạn để nút Mid ở ngay giữa (0dB). Nếu bạn tăng nút Mid lên 6 dB, có nghĩa bạn đã tăng tần số được xác định bởi nút Mid Freq lên 6dB và ngược lại.

Ví dụ: Bạn để nút Mid Freq ở tần số 250Hz, sau đó bạn giảm nút Mid xuống 3dB, điều đó có nghĩa là bạn đã giảm 3dB ở khoảng tần số 250Hz. Nếu bạn chưa có nhiều kinh nghiệm để chỉnh Mid Freq thì hãy thử đưa Mid lên 9dB, sau đó xoay dần nút Mid Freq từ trái sang phải, lắng nghe để tìm tần số nghe kém nhất (bạn phải làm đi làm lại nhiều lần). Sau đó, chỉ việc dùng nút Mid để cắt bớt tần số đó.

Trong quá trình chỉnh, luôn cố gắng bớt chứ đừng tăng, có vậy mới đúng cách sử dụng mixer.

Ví dụ: Bạn cảm thấy âm thanh hơi tối, thay vì nâng treble, bạn hãy thử giảm bass, còn nếu sáng quá, tiếng mỏng thì thay vì tăng bass, hãy giảm treble thử xem.

Chỉnh loa kiểm âm (monitor)

Sau khi bạn đã hài lòng với độ lớn âm thanh, chất tiếng, bây giờ là lúc bạn chỉnh loa kiểm âm (monitor) cho chính nhạc công đó.

Yêu cầu nhạc công tiếp tục thử, tăng nút Aux (mà bạn dùng để nối với hệ thống amp + loa kiểm tra) đến khi nào nhạc công cảm thấy hài lòng.

Pre để âm lượng sẽ không bị ảnh hưởng lên xuống khi bạn đẩy cần volume. Sau đó đừng bao giờ động vào nút Aux này nữa, trừ khi chính nhạc công yêu cầu.

Cách sử dụng mixer như thế nào?

Chỉnh Effect

Tất cả mọi thứ đã OK, nếu là nhạc cụ thì bạn không cần thêm effect vào (ngoại trừ trống hoặc nhạc cụ thùng như guitar thùng, violin, kèn,…).

Bây giờ bạn hãy tích hợp Effect vào dàn âm thanh và chỉnh:

Bước 1: Chỉnh Effect Send ở master lên 0 dB, Effect Return ở master lên 0 dB

Bước 2: Đưa effect của kênh lên từ từ cho đến khi bạn hài lòng.

Bạn nên nhớ:

Đèn input của effect chỉ được phép xanh, KHÔNG được đỏ trong bất kỳ tình huống nào
Effect chỉ được phép nhỏ hơn tiếng thật (tuy nhiên, ngay cả trong trường hợp nghe gần bằng cũng đã quá nhiều)
Sau khi hoàn thành 1 kênh thì tiếp tục kênh tiếp theo
Sau khi đã thử từng kênh, bạn hãy yêu cầu ban nhạc chơi một vài bài, điều chỉnh lại các giọng ca và các nhạc cụ sao cho hài hoà hơn nữa (bạn hãy dùng fader mà điều chỉnh to nhỏ, đừng nên chỉnh lại các nút gain nếu không cần thiết)

Ngoài ra, trong quá trình sử dụng bàn mixer, bạn cần chú ý những điểm sau:

Các fader của từng kênh luôn nhỏ hơn Subgroup và Subgroup luôn nhỏ hơn Master, nếu làm ngược lại thì bạn sẽ mất headroom
Luôn theo dõi hai cột đèn LR, đừng để cho chúng vượt quá 0dB (để khi ban nhạc bất ngờ đánh lớn hơn bình thường, bạn vẫn còn khoản headroom dự trữ)
Lúc nhạc cụ hay giọng ca nào solo chính, bạn hãy đưa phần đó lên; còn nếu không thì giảm xuống
Lúc micro không sử dụng, lập tức nhấn MUTE để tránh hú

Trên đây là cách sử dụng mixer mà Việt Thương muốn chia sẻ với các bạn. Nếu còn bước nào chưa hiểu rõ, xin vui lòng liên hệ Việt Thương ngay để được hướng dẫn cụ thể nhé.

Chi nhánh Việt Thương Music

TP HỒ CHÍ MINH