Bàn điều khiển DMX 512 (tức bàn điều khiển DMX 192) là bộ điều khiển ánh sáng sân khấu được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Đây là thành phần quan trọng trong hệ thống thiết bị ánh sáng. Bàn điều khiển DMX 512 giúp chúng ta điều chỉnh ánh sáng của các loại đèn sân khấu theo ý mình. Vậy DMX 512 là gì? Cách sử dụng bàn điều khiển DMX 512 ra sao?
DMX 512 là giao thức chung dùng để điều khiển thiết bị đèn sân khấu cũng như các loại đèn kỹ xảo khác, tạo hiệu ứng chiếu sáng chuyên nghiệp và có tính thẩm mỹ cao. DMX 512 có khả năng điều khiến 512 kênh khác nhau, được xem là nền tảng của các ứng dụng chiếu sáng kỹ thuật số được dùng trong chiếu sáng sân khấu và chiếu sáng LED Façade.
Theo quy chuẩn quốc tế, các thiết bị đèn được kết nối với bộ điều khiển, mỗi cổng của DMX 512 có thể điều khiển được 512 đường tương đương 170 pixel RGB và 128 pixel RGBW. Theo quy chuẩn của Trung Quốc thì có thể điều khiển được 1024 địa chỉ trên 1 cổng.
Bàn điều khiển DMX 512 còn gọi là bàn điều khiển DMX 192 vì có 24 bank, mỗi bank lưu được 8 cảnh, tổng cộng lưu được là 192 cảnh. Thông thường, bộ điều khiển ánh sáng DMX có 8 cổng. Để biết 1 bàn điều khiển có thể điều khiển được bao nhiêu pixel, ta có thể xem thông số của bàn điều khiển và nhân lên theo số cổng. Chính vì thế, cùng là bộ điều khiển DMX 512 nhưng cũng có nhiều loại tùy vào từng nhà sản xuất. Nếu số lượng đèn trên sân khấu nhiều hơn số lượng mà 1 bộ DMX 512 điều khiển được thì bạn nên dùng thêm 1 bộ điều khiển nữa để mọi pixel đều được cài đặt địa chỉ.
Tất cả các bộ điều khiển DMX sẽ được kết nối về 1 bộ điều khiển trung tâm được xử lý bằng máy tính hoặc dùng hiệu ứng được lưu từ thẻ nhớ SD đã cài đặt sẵn. Với các sân khấu sự kiện lớn thì bộ điều khiển DMX 512 khá nhiều.
Để có thể điều chỉnh các hiệu ứng của hệ thống đèn sân khấu, chúng ta cần thông qua bàn điều khiển ánh sáng. Sau đây là một số bộ điều khiển DMX 512 (bàn điều khiển DMX 192) thông dụng.
Đây là bộ điều khiển sử dụng thẻ SD được tích hợp sẵn các hiệu ứng để chạy gắn vào và chạy. Với hệ thống này bạn sẽ dùng sẵn các hiệu ứng đã được cài đặt từ trước và không thế thay đổi từ xa hoặc từ các trình điều khiển khác.
Đây là bộ điều khiển sử dụng máy tính được cài đặt phần mềm để có thể điều khiển trực tiếp hiệu ứng ánh sáng sân khấu chuyên nghiệp. Vì thế bạn cần dùng bộ xử lý của máy tính lên hiệu ứng và bàn điều khiển DMX 512 sẽ chạy dữ liệu trực tiếp từ đây.
Đây là hệ thống vừa dùng thẻ SD vừa dùng máy tính hoặc điện thoại để điều khiển. Bạn có thể tùy chọn kiểu kiểu hiệu ứng từ thẻ SD hoặc từ các hiệu ứng đã được lập trình sẵn trên máy tính. Chính vì thế hiện nay người ta thường dùng cách điều khiển tiện lợi này.
Cách sử dụng bàn điều khiển ánh sáng DMX 512 hiệu quả:
Bước 1: Cài đặt địa chỉ cho đèn
Địa chỉ của đèn được cài đặt cố định, không được thay đổi và cách nhau 1 khoảng 16 địa chỉ. Ví dụ: đèn thứ nhất nằm ở địa chỉ số 1 thì đèn số 2 cách số 1 16 địa chỉ là 17, đèn thứ 3 là 33… cho đến đèn thứ 12 là 177.
Bước 2: Lập chương trình cho đèn
► Reset chương trình
Nếu như bạn làm chương trình đầu tiên thì nên xóa hết các chương trình có sẵn trong thiết bị. Bạn hãy tắt nút switch on/off, nhấn và giữ 2 nút Program và Bank down cùng lúc, bật switch on/off. Khi nào thấy đèn sáng và nháy vài lần có nghĩa là bộ nhớ flash đã được xóa sạch.
► Lập chương trình mới
Để lập chương trình mới thì bạn hãy nhấn và giữ nút Program trong vòng 3 giây cho đến khi đèn báo nhỏ bên cạnh chữ program trên màn hình LCD bật sáng. Nhấn Bank up hoặc Bank down để chọn bank mà bạn muốn lập chương trình. Với DMX 512 thì bạn có thể lập được 30 bank với mỗi bank là 1 chương trình độc lập.
► Lập scene
Mỗi bank có thể chứa tối đa 8 scene, từ 1 đến 8. Vì thế bạn lựa chọn tất cả hay từng thiết bị đèn ở 12 nút bấm ở ô SCANNERS, mỗi nút tương ứng với thiết bị đèn mà bạn đã set địa chỉ trước đó. Khi đèn LED bên cạnh mỗi nút bật sáng là đèn đó đã kích hoạt, sẵn sàng để điều khiển. Bạn nên đưa các thiết bị đèn vào các vị trí và các effect kèm theo để tạo thành 1 scene cố định. Sử dụng 8 fader, thay đổi 1 trong 2 page bằng cách bấm nút page select để điều chỉnh 16 địa chỉ của đèn. Chúng ta không nhất thiết cần lập đủ 8 scene trong 1 bank. Nếu muốn bạn có thể lập ít hơn. Nếu như bank chỉ có 1 scene thì bank này là bank tĩnh (static), không thay đổi được, giá trị cũng tương tự như 1 scene đã lập.
Khi đã hoàn tất bạn thoát khỏi chương trình bằng cách nhấn và giữ nút program 3 giây, đèn Program sẽ tắt, hiện ra đèn báo Blackout, bạn đã làm xong 1 bank, sẵn sàng để hoạt động. Theo cách trên bạn có thể lập nhiều bank khác nhau tùy thích.
Lưu ý: Mỗi bank mới thì nên lập trình cho đèn có vị trí và effect khác nhau theo công dụng của đèn.
Bước 3: Điều khiển đèn
Giao diện bàn điều khiển đèn khá là đơn giản. Bạn chỉ cần lựa bank, tắt Blackout rồi nhấn Auto/Del thì tự động sẽ xuất ra tín hiệu DMX điều khiển đèn với chương trình chứa trong bank đã lựa chọn. Nếu như mở từng scene thì không bấm AUTO/DEL, mà bấm trực tiếp vào 1 – 8 scene đã lập.
Vì có đến 30 bank nên khi thay đổi bằng cách bấm BANK UP hay BANK DOWN thì sẽ hơi chậm. Vì vậy nên gán các bank nào thường sử dụng nhất vào 6 nút bấm chase góc trên bên phải thiết bị.
Cách thực hiện chi tiết:
Khi điều khiển chương trình nào đó, bạn chỉ cần 1 thao tác bấm chase bạn muốn là controller sẽ tự động thay đổi bank đã copy. Khi chạy chương trình thì bạn có thể chơi feeling bằng đổi 1 hay toàn bộ những effect của đèn rất dễ dàng. Bạn chỉ cần lựa chọn thiết bị đèn muốn đổi và tùy nghi điều chỉnh, sẽ tác động ngay. Để thoát chế độ này thì bạn chỉ cần tắt các nút lựa đèn, mọi hoạt động sẽ trở về bình thường.
Trên đây là hướng dẫn sử dụng bàn điều khiển DMX 512 hiệu quả. Mong rằng sẽ giúp bạn hiểu rõ DMX 512 là gì cũng như cách sử dụng bàn điều khiển DMX 512 (hay bàn điều khiển DMX 192) đúng phương pháp.
Với hơn 20 năm hoạt động trong lĩnh vực thiết bị chiếu sáng, Việt Thương hiện là đơn vị phân phối bộ điều khiển DMX 512 uy tín tại thị trường Việt Nam.
Một số bàn điều khiển DMX 512 nổi bật do Việt Thương phân phối:
Nếu có nhu cầu tìm mua bộ điều khiển DMX 512 (DMX 192), xin vui lòng liên hệ với Việt Thương để được tư vấn cụ thể và báo giá chính xác. Hệ thống showroom của Việt Thương luôn sẵn sàng phục vụ bạn.
Chi nhánh Việt Thương Music
TP HỒ CHÍ MINH
HÀ NỘI
ĐÀ NẴNG
