Equalizer (EQ hay lọc xì) là một thiết bị được thiết kế nhằm làm thay đổi chất âm khi âm thanh đi qua nó, hay còn được hiểu là thiết bị cân bằng tín hiệu âm thanh. Equalizer sử dụng nhiều bộ lọc điện tử mà mỗi cần làm việc theo nguyên lý tăng hoặc giảm tín hiệu của từng dải tần.
Sử dụng equalizer là thao tác đáp ứng tần số của âm thanh, làm thay đổi cảm nhận cân bằng âm. Đây là công cụ thêm chiều sâu và sự rõ ràng cho mix, không phải là công cụ đơn thuần để loại bỏ feedback.
Khi thực hiện EQ thì đầu tiên nó sẽ đưa tín hiệu qua tụ điện, cuộn cảm,… để thay đổi đáp ứng tần số tín hiệu đến đây là trên EQ analog, đối với EQ kĩ thuật số (digital) thì thay vì đưa tín hiệu qua tụ điện và cuộn cảm nó sẽ sử dụng xử lý kĩ thuật số (Digital Singal Processing, DSP).
Đa số những EQ trên mixer là dạng EQ không cố định (Parametric EQ), EQ này khi thay đổi sẽ làm thay đổi Phase của âm thanh, nếu bạn điều chỉnh bang thông (bandwidth) rộng, nó sẽ ảnh hưởng đến nhiều tần số hơn, với bang thông hẹp tần số sẽ ít bị ảnh hưởng nhưng bạn có sự thay đổi phase nhiều hơn, họa âm (harmonic) cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi sự dịch phase của tần số, do đó bằng cách sử dụng EQ trên mid-range, bạn có thể làm ảnh hưởng âm thanh của low và high.
Bản chất của EQ là làm thay đổi dạng đáp ứng phase của eqalizer, điều này có thể gây ra vấn đề vì như bạn đã biết khi có 2 tín hiệu ngược phase 180 độ trộn với nhau ở mức độ bằng nhau thì nó sẽ bị triệt tiêu. Tầm quan trọng của sự quan hệ giữa EQ và Phase không có nghĩa bạn không nên sử dụng EQ mà bạn cần sử dụng càng ít càng tốt, quạn trọng là bạn EQ đúng chỗ, đúng mục đích, không nên lạm dụng EQ để làm thay đổi âm thanh mà tốt nhất bạn nên lựa chọn thiết bị tốt, phù hợp thay vì cố chỉnh EQ làm thay đổi âm thanh theo ý muốn.
Cụ thể hơn:
Một số model GEQ chất lượng:
Có thể sử dụng GEQ cho hệ thống loa FOH, loa sub, monitor, micro hoặc nhạc cụ… tùy vào tai nghe của mỗi người và cảm nhận âm thanh để xác định âm vực nào đang dư hay đang thiếu để chỉnh EQ phù hợp nhất.
Khi sử dụng GEQ để Turning hệ thống, một số kĩ thuật dùng giọng nói của mình thông qua microphone để kiểm tra hệ thống sao cho giọng của mình nghe như thế nào trong hệ thống âm thanh đã chỉnh tốt nhưng hãy lưu ý rằng bạn có thể cắt bỏ đi những tần số quan trọng của các nhạc cụ khác.
Một cách khác thường được sử dụng là vặn micro lên cho đến khi nào hú (feedback), sau đó tìm tần số đó trên GEQ, cắt nó xuống cho đến khi ngừng hú, sau đó lặp lại. Đây cũng là một cách để micro có âm lượng tốt nhất nhưng đừng lạm dụng nhiều quá sẽ làm thay đổi âm thanh tổng thể.
Sử dụng phần mềm kiểm tra âm thanh để xác định những tần số cần cắt bỏ hoặt bổ sung trong không gian, sau đó dùng GEQ để cắt bỏ chúng, nhưng cũng đừng cố tạo ra một EQ phẳng sẽ làm mất đi cái hay của âm thanh.
Chi nhánh Việt Thương Music
TP HỒ CHÍ MINH
HÀ NỘI
ĐÀ NẴNG
